Waar ligt de grens van pesten op de werkvloer?

Een goede sfeer op de werkvloer is erg belangrijk en zeer bepalend. Een fijne onderlinge omgang is wel zo prettig gezien het feit dat je met je collega's meer tijd door brengt dan met je eigen partner of familieleden. Uit een onderzoek van OnePoll, gehouden onder circa 2000 mensen, blijkt echter dat één op de vijf werknemers één of meerdere collega's haat en twee van de drie onderzochte mensen geeft toe regelmatig over collega's te roddelen wanneer zij buiten gehoorafstand zijn.

Daarnaast blijft het niet bij roddelen op de werkvloer: in 25% van de gevallen gaan de roddels buiten werktijd, bijvoorbeeld in de kroeg of tijdens een etentje, vrolijk door.

Gossip queens in de media

Houd je van een goede gossip op zijn tijd, dan kun je het beste solliciteren naar een baan in de mediabranche. Andere gossip queens die een ereplekje op de lijst der roddelaars hebben weten te bemachtigen zijn onder andere accountants, IT'ers en sales medewerkers.  Bewezen is dat in deze drie branches het meeste, en dus flink wat af geroddeld wordt. Verpleegsters weten hun lippen beter op elkaar te houden: zij roddelen het minst.

Vormen van pesten op de werkvloer

Pesten op de werkvloer, ook wel mobbing genoemd,  kan zich uiten op verschillende manieren. Iemand expres geen gedag zeggen, 'perongeluk' iets vergeten door te geven of fluisteren dat je hem nog wel te pakken krijgt. Herken jij je eigen gedrag in één van de onderstaande omschreven vormen? Think about it en sta eens stil bij de gevolgen die jouw 'pestgedrag' met zich mee kan dragen.

• Sociaal isoleren: iemand bijvoorbeeld expres vergeten mee te vragen om te lunchen of simpelweg bewust geen gedag zeggen, dit vaak in terugkerende mate.

• Werken onaangenaam maken: vervelende klusjes aan steeds dezelfde persoon doorschuiven, onnodig veel kritiek leveren of het manipuleren van een collega.

• Bespotten: iemand bespotten om bijvoorbeeld zijn manier van praten of lopen, of om het feit dat hij of zij het anders doet dan jij.

• Roddelen: iedereen maakt zich wel eens schuldig aan roddelpraktijken. Op het moment dat je steeds over dezelfde persoon praat en de nadruk legt op zijn negatieve punten, dan kan roddelen schadelijk worden voor iemand zijn reputatie.

• Bedreigen: hierbij kan het gaan om directe bedreigingen, maar ook om opmerkingen waar een bedreiging uit af te leiden is.

• Lichamelijk geweld: dit kan variëren van iemand opsluiten en duwen tot iemand daadwerkelijk slaan of schoppen.

• Seksuele intimidatie: dit zijn niet alleen ongewenste handtastelijkheden, maar ook misplaatste seksueel getinte opmerkingen.

• Racisme: racisme kan gaan over alle zojuist genoemde vormen van pesten. Het verschil bij racisme is dat het gaat om iemand zijn ras. Denk aan grappen om een bepaalde huidskleur of  kledingstijl.

Waar ligt de grens?

Tuurlijk, iedereen roddelt wel een keer. Laten we eerlijk zijn: ook jij hebt je wel eens uitgelaten over die afschuwelijke outfit van die vrouwelijke collega tegenover je of over dat 'o-zo-leuke' nieuwe kapsel van je kaal wordende baas. Een onschuldig grapje of opmerking is dan ook niet erg. Op het moment dat onschuldige praatjes en grapjes plaats maken voor roddels en kwetsende opmerkingen, kan dit goed uit de hand lopen en verregaande gevolgen hebben voor het slachtoffer maar ook voor de aanstichters.

Roddels heten niet voor niets roddels; ze gaan, vaak ongevraagd, als een lopend vuurtje door de organisatie en voordat je het weet komt de roddel uit bij de persoon in kwestie zelf. Een roddel kan zo uit de hand lopen, dat het een gevaar kan zijn voor de positie en betrekking van het slachtoffer. Denk dus goed na als er tijdens de lunch wordt gezegd dat roddelen slechts een onschuldige vorm van 'gezellig kletsen' is; de gevolgen zijn namelijk niet terug te draaien en vaak groter dan dat jij je op dat moment realiseert.

Financiële gevolgen voor het bedrijf

Naast het feit dat een uit de hand gelopen roddel ten koste gaat van het slachtoffer, kost terreur op de werkvloer bedrijven jaarlijks miljoenen aan ziektegelden, outplacement, vervangingskosten en juridische kosten. Daarnaast heeft slechts 50% van de bedrijven een beleid tegen pesten. Werkgevers schijnen het moeilijk te vinden om pesten onder handen te nemen, dit omdat vervelend gedrag moeilijk in arbobeleid is te vangen.

Wat kan jouw leidinggevende doen?

De leidinggevende moet allereerst op de hoogte zijn van pestgedrag op de werkvloer. Veel leidinggevenden zijn te weinig betrokken bij de dagelijkse werk- en omgangsvormen van zijn werknemers waardoor pesten vaak niet herkent wordt. Om pestgedrag te voorkomen moet de leidinggevende dus op de hoogte gebracht worden van het feit dat het gebeurt, of dat het er aan zit te komen. Ruik je onraad en merk je dat een collega of misschien wel jijzelf de dupe wordt van bepaalde opmerkingen of gedragsuitingen? Geef dit tijdig bij jouw leidinggevende aan! Als pestgedrag namelijk al langer plaatsvindt, wordt het moeilijk om in te grijpen. Ga met je leidinggevende in gesprek over eventuele maatregelen die er tegen pesten genomen kunnen worden en laat dit door hem naar buiten dragen.

Voor jezelf opkomen

bij het horen van een roddel

Allereerst: hoe moeilijk het ook is, probeer niet mee te roddelen and keep your gossiping lips sealed! Geef je eigen grenzen aan en denk goed na over de gevolgen die jullie 'onderonsjes' kunnen hebben. Mocht je een roddel horen, ga dan altijd bij de hoofdpersoon na of het verhaal klopt. Het overgrote deel aan roddels is namelijk aangevuld met niet betrouwbare informatie of is in zijn geheel verzonnen.

als de roddel over jou gaat

Wekelijks of misschien wel dagelijks blootgesteld worden aan gemene en kwaadaardige uitspraken is erg vernederend en kan een killer zijn voor je zelfvertrouwen. Zorg daarom dat je altijd hulp zoekt! Doe dit wel bij de juiste personen en deel jouw verdriet alleen met mensen die echt te vertrouwen zijn. Zo voorkom je dat er misbruik wordt gemaakt van de situatie.

• Zorg dat je vanaf het begin af aan je pestende collega's duidelijk maakt dat je niet van dergelijk gedrag gediend bent. Doe je dit in een later stadium, dan werkt het vaak averechts.
• Heb je binnen de organisatie een  bond of ondernemingsraad? Kaart het aan!
• Zorg dat je jouw werk blijft zien als bijzaak. Werk is slechts een klein deel van je leven. Zorg dat je naast je werkt je vrienden en familie blijft zien en focus je op de leuke dingen in het leven (lees: je geweldige boyfriend, die geweldige vakantie of dat heerlijke etentje met je vriendinnen van vanavond!).
• Als je merkt dat het pesten zo erg wordt dat het elke dag een kwelling wordt om die beruchte collega onder ogen te komen, kun je altijd nog switchen van baan. Zorg echter dat je geen vrijwillig ontslag neemt zolang je die andere baan nog niet hebt; hiermee kunnen rechten, zoals een uitkering, vervallen.

Teamwork; het betere werk

Ben je nieuw binnen een team of bedrijf, zorg dan dat je je niet teveel laat leiden door je eerste indruk. Probeer iemand te leren kennen en zorg dat je open staat voor anderen. Zoals in het begin al gezegd is breng je het overgrote deel van je week door met je collega's. Door open te staan voor anderen maar ook jezelf durven open te stellen naar anderen toe, zul je merken dat de samenwerking een stuk soepeler verloopt. Op deze manier vorm je samen een hecht team en is er helemaal geen plek voor kwaadaardige roddels of ongemakkelijke situaties. Keep that in mind en let them see the best of you!